Aynı anda tek bir iş

“The Organized Mind” kitabında Nörobilimci Daniel Levitin, beynimizin ne kadar fazla bilgi bombardımanına maruz kaldığını şu sözlerle anlatıyor : “2011 yılı itibariyle Amerikalılar, 1986 yılına göre her gün tam 5 kat fazla bilgi atağına uğruyor. Bu da 175 gazete içeriğine eşit. İşi saymazsanız, sadece bize ait zamanlarda bile beynimiz her gün  34 GB veya 100,000 kelimeyi işlemek zorunda”

Bu kadar fazla bilgiyle başa çıkabilmek için işte, evde hepimiz birden fazla işi aynı anda yapmak zorunda kalıyoruz (multitask). Tam da bu nedenle hem yaptığımız işlerin verimi, hem kalitesi hem de mutluluk verme oranı düşüyor. Çünkü insan beyni aynı anda bir çok işi yapmak üzere tasarlanmamış, aynı anda sadece bir işe odaklanabiliyor. Ancak işler arasında hızlı geçişler yapabiliyor, bu da telefonunuzda birden fazla uygulamanın aynı anda açık olması gibi, birinden ötekine geçebiliyorsunuz. Birinden diğerine bu hızlı geçişler ise beynininiz için yüksek miktarda enerji kaybı demek.

Oysa bir işe odaklanmak, hem enerjinizi hem kapasitenizi kullanmak ve uzun vadede ortaya çıkardığınız işten memnun olmak için önemli. Odaklandığınız işe vereceğiniz 1 dakikalık bir ara bile sizin yeniden odaklanmanızı çok daha fazla geciktiriyor. Örneğin, tam yemek yaparken kapının çalıp komşunun tuz istemesi ve sizin tuzu getirip ona vermeniz diyelim ki 2 dakika aldı. E bu arada bir de cep telefonunuza baktınız mesaj var mı diye, telefonu elinize almışken facebook’a da bir göz attınız derken yapılan bir araştırmada bakmışlar ki, sizin tekrar yemek pişirmeye dönmeniz 23 dakika 15 saniyeye kadar uzamış ! İş yerinde de bu böyle, tam odaklanmış bir işi yaparken yanınıza gelen bir iş arkadaşınızın soracağı kısa bir soru, sizin geri odaklanmanızı aynı şekilde uzatıyor –açık ofisi icat edene ne diyeyim bilemedim.

Peki sonuçta ne oluyor; ister evde yapılacaklar olsun ister işte, daha fazla stres yükleniyoruz, bunalıyoruz, “hiçbir şeye yetişemiyorum” duygusu benliğimizi sarıyor. Bunun sonucunda salgılanan stres hormonlarıyla sağlığımız zarar görüyor.

Başka çalışmalarda ayrıca keyifli de olsa birden fazla şeyi aynı anda yapmaya çalışmanın bile o aktiviteden alacağınız mutluluğu düşüreceği paylaşılıyor. Örneğin güzel bir manzaranın karşısında, sevdiğiniz şarkıyı açtığınızda keyfinizin iki katına çıkmadığını, manzarayı ayrı seyredip sonradan müziği dinleseniz daha uzun süre mutluluk hissedeceğinizi belirtiyorlar.

Madem beynimiz aynı anda tek bir konuya odaklanmak üzere gelişmiş, o zaman en akıllıcası zamanı bölerek kullanmak ve bu arada olabilecek tüm kesintileri engellemeye yönelmek olmaz mı? Evde veya işte Pomodoro metoduna göre 25 dakikalık kesintisiz süreçlerde yapacağınız işlerden daha fazla verim alacağınızı göreceksiniz. Kural şu; 25 dakika içinde ne yapacağınıza karar vereceksiniz, telefonunuzun, kapınızın vs çalmasını engelleyeceksiniz ve sonucu düşünmeden sadece elinizden gelenin en iyisini yapmaya odaklanarak bu süreyi kullanacaksınız. Sonra 5 dakika ara verip, tekrar 25 dakikalık başka bir konsantrasyon sürecine geçebilirsiniz. Ben bireysel çalıştığım öğrenciler veya çalışan annelerde ve de kendimde bu metodun gerçekten çok faydasını gördüm. Küçük bebeği olan anneler ise, 25 dakikaları belki tutturamazlar, ama onlar için de tavsiyem her yapacakları iş için belli bir süre koyarak, aynı anda tek bir işe odaklanmaları. Bebeğiniz / küçük çocuğunuz dışında sizi bölen, işinizi kesintiye uğratan engelleri ne kadar azaltırsanız, hem işiniz o kadar daha çabuk biter, hem siz daha az stres olursunuz, hem de yaptığınız bitirdiğiniz işten memnun olursunuz.